بررسی پروتکل مونترال و اصلاحیه کیگالی در صنعت تهویه مطبوع

پروتکل مونترال، که در سال ۱۹۸۷ به امضا رسید، به‌عنوان یکی از موفق‌ترین توافق‌های بین‌المللی برای حفاظت از لایه اوزون شناخته می‌شود. این پروتکل با حذف تدریجی مواد مخرب اوزون مانند کلروفلوئوروکربن‌ها (CFCها) و هیدروکلروفلوئوروکربن‌ها (HCFCها)، نقش کلیدی در بازیابی لایه اوزون ایفا کرد. با این حال، جایگزینی این مواد با هیدروفلوئوروکربن‌ها (HFCها)، که گرچه به اوزون آسیب نمی‌رسانند اما گازهای گلخانه‌ای قوی هستند، چالش‌های جدیدی را در زمینه گرمایش جهانی ایجاد کرد. اصلاحیه کیگالی در سال ۲۰۱۶ به‌عنوان الحاقیه‌ای به پروتکل مونترال، با هدف کاهش تدریجی HFCها تا بیش از ۸۰٪ در سه دهه آینده، گامی مهم در مبارزه با تغییرات اقلیمی برداشت. این توافق‌ها تأثیر عمیقی بر صنعت تهویه مطبوع داشته‌اند، جایی که مبردها نقشی حیاتی دارند. گذار به مبردهای کم‌پتانسیل گرمایش جهانی (low-GWP) مانند هیدروفلوئورواولیفین‌ها (HFOها) و مبردهای طبیعی، فناوری‌های نوین و کارآمدتری را به این صنعت معرفی کرده است. این مقاله به بررسی تأثیرات پروتکل مونترال و اصلاحیه کیگالی بر صنعت تهویه مطبوع، چالش‌ها، فرصت‌ها و چشم‌انداز آینده آن می‌پردازد.

تاریخچه پروتکل مونترال

پروتکل مونترال یک توافق‌نامه بین‌المللی است که در 16 سپتامبر 1987 در مونترال کانادا به امضا رسید و از 1 ژانویه 1989 اجرایی شد. این پروتکل تحت کنوانسیون وین برای حفاظت از لایه اوزون (1985) شکل گرفت و هدف اصلی آن کاهش و حذف مواد مخرب لایه اوزون (ODS) مانند کلروفلوئوروکربن‌ها (CFCها)، هیدروکلروفلوئوروکربن‌ها (HCFCها)، هالون‌ها و سایر مواد شیمیایی بود که به تخریب لایه اوزون منجر می‌شدند.

در دهه 1970، دانشمندان دریافتند که CFCها، که به طور گسترده در صنایع تهویه مطبوع، یخچال‌ها و آئروسل‌ها استفاده می‌شدند، با آزادسازی کلر در استراتوسفر، لایه اوزون را تخریب می‌کنند. این کشف، همراه با شناسایی حفره اوزون بر فراز قطب جنوب در سال 1985، نگرانی‌های جهانی را برانگیخت و لزوم اقدام فوری را برجسته کرد.

پروتکل مونترال برنامه‌ای تدریجی برای حذف ODSها تعیین کرد. کشورهای امضاکننده متعهد شدند که تولید و مصرف CFCها و سایر مواد مخرب را طبق زمان‌بندی مشخص کاهش دهند. کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه تعهدات متفاوتی داشتند، با مهلت‌های طولانی‌تر برای کشورهای در حال توسعه به منظور حمایت از انتقال اقتصادی آنها.

پروتکل مونترال از زمان اجرا چندین بار اصلاح شد تا اهداف سخت‌گیرانه‌تری تعیین کند و مواد بیشتری را در بر بگیرد. اصلاحات کلیدی شامل موارد زیر است:

• 1990 (لندن): تسریع در حذف CFCها و افزودن HCFCها به فهرست مواد کنترل‌شده.
• 1992 (کپنهاگ): حذف کامل CFCها تا سال 1996 برای کشورهای توسعه‌یافته و افزودن مهلت‌های جدید برای HCFCها.
• 1999 (پکن): کنترل بیشتر بر HCFCها و افزودن بروموکلرومتن به لیست.

پروتکل مونترال به دلیل همکاری جهانی بی‌سابقه‌اش به عنوان موفق‌ترین معاهده زیست‌محیطی شناخته می‌شود. تا سال 2025، بیش از 99٪ مواد مخرب اوزون حذف شده‌اند و لایه اوزون در مسیر بازیابی کامل تا اواسط قرن 21 قرار دارد. این پروتکل از انتشار معادل 135 میلیارد تن دی‌اکسید کربن جلوگیری کرده و فواید جانبی مانند کاهش اثرات گرمایش جهانی را به همراه داشته است.

اصلاحیه کیگالی (2016)

با ظهور هیدروفلوئوروکربن‌ها (HFCها) به عنوان جایگزین CFCها و HCFCها، که گرچه به اوزون آسیب نمی‌رسانند اما گازهای گلخانه‌ای قوی هستند، اصلاحیه کیگالی به پروتکل اضافه شد. این اصلاحیه، که در اکتبر 2016 در کیگالی رواندا تصویب شد، کاهش تدریجی HFCها را تا بیش از 80٪ در سه دهه هدف قرار داد و بر صنعت تهویه مطبوع تأثیر عمیقی گذاشت.

پروتکل مونترال نه تنها به حفاظت از لایه اوزون کمک کرد، بلکه الگویی برای همکاری جهانی در مسائل زیست‌محیطی شد. این پروتکل با ایجاد صندوق چندجانبه (Multilateral Fund) برای حمایت مالی از کشورهای در حال توسعه، به انتقال فناوری و اجرای تعهدات کمک کرد. موفقیت آن به عنوان پایه‌ای برای اصلاحیه کیگالی و دیگر ابتکارات اقلیمی عمل کرده است.

معرفی اصلاحیه کیگالی

اصلاحیه کیگالی در 15 اکتبر 2016 در شهر کیگالی، رواندا، طی کنفرانس بیست و هشتم کشورهای عضو پروتکل مونترال تصویب شد و از 1 ژانویه 2019 اجرایی گردید. این الحاقیه، اولین توافق جهانی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای هیدروفلوئوروکربن‌ها (HFCها) محسوب می‌شود که جایگزین‌های اصلی CFCها و HCFCها بودند، اما با پتانسیل گرمایش جهانی (GWP) هزاران برابر CO2، به تشدید تغییرات اقلیمی کمک می‌کردند.

تعهدات کشورها

کشورهای توسعه‌یافته (گروه 1) باید مصرف HFC را از سال 2019 به 10% کاهش دهند و تا 2029 به 85% برسند. کشورهای در حال توسعه (گروه 2A) از 2028 شروع می‌کنند و تا 2047 به 80% کاهش می‌رسانند، در حالی که گروه 2B (کشورهای جزیره‌ای آسیب‌پذیر) زمان‌بندی ملایم‌تری دارند. تا سال 2025، بیش از 150 کشور آن را تصویب کرده‌اند، از جمله ایران که در 2021 به آن پیوست.

صندوق چندجانبه پروتکل مونترال برای کمک به کشورهای در حال توسعه، بیش از 100 میلیون دلار برای اجرای کیگالی اختصاص داد. برنامه‌هایی مانند “HFC Phase-Down” شامل انتقال فناوری، آموزش تکنسین‌ها و جایگزینی تجهیزات است. سازمان ملل و آژانس‌هایی مانند UNEP نظارت می‌کنند.

این اصلاحیه سالانه بیش از 400 گیگاتن CO2 معادل را از جو حذف می‌کند و می‌تواند گرمایش جهانی را تا 0.5 درجه سلسیوس کاهش دهد. در صنعت تهویه مطبوع، الزام به استفاده از مبردهای جایگزین مانند R-32 یا R-1234yf، استانداردهای کارایی انرژی (مانند SEER) را افزایش داده و بازار فناوری‌های سبز را به ارزش تریلیون دلاری رسانده است.

کیگالی پروتکل مونترال را به ابزاری دوجانبه برای حفاظت اوزون و اقلیم تبدیل کرد و الگویی برای توافق پاریس شد.

تأثیر بر مبردها در صنعت تهویه مطبوع

پروتکل مونترال و اصلاحیه کیگالی تأثیر عمیقی بر انتخاب و استفاده از مبردها در صنعت تهویه مطبوع (HVAC) گذاشته‌اند. این تغییرات با هدف کاهش مواد مخرب لایه اوزون و گازهای گلخانه‌ای، گذار تدریجی از مبردهای قدیمی به گزینه‌های پایدارتر را الزامی کرده است.

گذار از CFCها به HCFCها

در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، کلروفلوئوروکربن‌ها (CFCها) مانند R-۱۲ و R-۱۱ به عنوان مبردهای اصلی در سیستم‌های تهویه مطبوع استفاده می‌شدند. این مواد به دلیل پایداری بالا و کارایی خوب، محبوب بودند، اما کشف نقش آنها در تخریب لایه اوزون منجر به ممنوعیت تدریجی‌شان تحت پروتکل مونترال شد. تا سال ۱۹۹۶، کشورهای توسعه‌یافته تولید CFCها را متوقف کردند. جایگزین اولیه، هیدروکلروفلوئوروکربن‌ها (HCFCها) مانند R-۲۲ بودند که گرچه کمتر مخرب اوزون (با پتانسیل تخریب اوزون پایین‌تر) بودند، اما همچنان به اوزون آسیب می‌رساندند و GWP (پتانسیل گرمایش جهانی) متوسطی داشتند. این گذار تا سال ۲۰۱۰ برای کشورهای توسعه‌یافته و تا ۲۰۳۰ برای کشورهای در حال توسعه ادامه یافت، که نیاز به بازطراحی سیستم‌های HVAC برای سازگاری با فشار و خواص متفاوت HCFCها را ایجاد کرد.

گذار به HFCها

با حذف HCFCها، هیدروفلوئوروکربن‌ها (HFCها) مانند R-۱۳۴a، R-۴۱۰A و R-۴۰۴A به عنوان جایگزین‌های بدون آسیب به اوزون معرفی شدند. این مبردها در سیستم‌های تهویه مطبوع مدرن، از جمله کولرهای گازی و پمپ‌های حرارتی، کاربرد گسترده‌ای یافتند. با این حال، HFCها GWP بسیار بالایی (تا هزاران برابر CO۲) دارند و به گرمایش جهانی کمک می‌کنند. اصلاحیه کیگالی در سال ۲۰۱۶، فازداون HFCها را آغاز کرد، با هدف کاهش ۸۰-۸۵ درصدی مصرف تا سال ۲۰۴۷. در ایالات متحده، تحت قانون AIM Act، از سال ۲۰۲۵، مبردهایی با GWP بالای ۷۰۰ (مانند R-۴۱۰A) در تجهیزات جدید ممنوع شده‌اند، که این امر صنعت را به سمت جایگزین‌های کم-GWP سوق داده است.

گذار به گزینه‌های با GWP پایین

در حال حاضر، تمرکز بر مبردهای با GWP پایین مانند هیدروفلوئورواولیفین‌ها (HFOها) از جمله R-۱۲۳۴yf و R-۱۲۳۴ze، یا مخلوط‌هایی مانند R-۳۲ (GWP ۶۷۵) و R-۴۵۴B (GWP ۴۶۶) است. این مبردها اغلب در طبقه‌بندی A2L (کم اشتعال‌پذیر) قرار می‌گیرند و نیاز به استانداردهای ایمنی جدید دارند. علاوه بر این، مبردهای طبیعی مانند دی‌اکسید کربن (CO۲ یا R-۷۴۴ با GWP ۱)، آمونیاک (R-۷۱۷) و هیدروکربن‌ها (مانند پروپان R-۲۹۰ یا ایزوبوتان R-۶۰۰a) در سیستم‌های صنعتی و تجاری رواج یافته‌اند. این گزینه‌ها GWP نزدیک به صفر دارند، اما چالش‌هایی مانند فشار بالا (برای CO۲) یا اشتعال‌پذیری (برای هیدروکربن‌ها) ایجاد می‌کنند. تا سال ۲۰۲۵، گزارش‌ها نشان می‌دهد که بازار HVAC با افزایش تقاضا برای این مبردها، ارزش تریلیون دلاری یافته و کشورهای زیادی مانند ایالات متحده و اروپا، قوانین ملی برای تسریع این گذار وضع کرده‌اند.

الزام به فناوری‌های جدید و کارآمدتر انرژی

این تغییرات نه تنها مبردها را دگرگون کرده، بلکه فناوری‌های HVAC را نیز تحول‌آفرین کرده است. مبردهای کم-GWP اغلب کارایی حرارتی متفاوتی دارند، که نیاز به طراحی کمپرسورها، مبدل‌های حرارتی و سیستم‌های کنترل پیشرفته‌تر را ایجاد می‌کند. برای مثال، سیستم‌های مبتنی بر CO۲ به فناوری‌های ترانسکریتیکال نیاز دارند که کارایی انرژی را در شرایط آب و هوایی گرم افزایش دهد. علاوه بر این، برای کاهش انتشار غیرمستقیم CO۲ (از مصرف انرژی سیستم‌ها)، استانداردهای کارایی مانند SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio) و EER بالاتر الزامی شده‌اند. این امر منجر به نوآوری‌هایی مانند سیستم‌های اینورتر، پمپ‌های حرارتی هوشمند و ادغام با انرژی‌های تجدیدپذیر شده است. گزارش‌های ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که این گذار می‌تواند مصرف انرژی در صنعت تهویه مطبوع را تا ۴۰ درصد کاهش دهد، اما هزینه‌های اولیه تجهیزات را افزایش می‌دهد. در نهایت، این تغییرات فرصت‌هایی برای پایداری ایجاد کرده، اما نیازمند سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه برای غلبه بر چالش‌های فنی مانند عملکرد در دماهای بالا است.

چالش‌های پیاده‌سازی در صنعت

پروتکل مونترال و اصلاحیه کیگالی، گرچه مزایای زیست‌محیطی قابل توجهی دارند، اما پیاده‌سازی آنها در صنعت تهویه مطبوع (HVAC) با چالش‌های متعددی همراه است. این چالش‌ها شامل جنبه‌های اقتصادی، فنی، جغرافیایی و زنجیره تأمین می‌شوند که می‌توانند سرعت گذار به مبردهای پایدارتر را کند کنند. در سال ۲۰۲۵، با اجرای قوانین جدید مانند ممنوعیت مبردهای با GWP بالای ۷۰۰ در ایالات متحده، این چالش‌ها برجسته‌تر شده‌اند.

یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، افزایش هزینه‌های تجهیزات تهویه مطبوع به دلیل تغییر مبردها است. سیستم‌های جدید مبتنی بر مبردهای کم-GWP مانند A2L (مانند R-۳۲ یا R-۴۵۴B) می‌توانند ۱۰ تا ۴۰ درصد گران‌تر از سیستم‌های سنتی باشند، زیرا نیاز به فناوری‌های پیشرفته‌تر و مواد مقاوم‌تر دارند. این افزایش قیمت، ناشی از هزینه‌های تولید بالاتر، تحقیق و توسعه، و تنظیمات زنجیره تأمین است. علاوه بر این، هزینه‌های نگهداری سیستم‌های قدیمی که از مبردهایی مانند R-۴۱۰A استفاده می‌کنند، به دلیل کاهش عرضه و افزایش قیمت این مبردها، رو به افزایش است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که بدون حمایت‌های مالی، این تغییرات می‌تواند بار اقتصادی سنگینی بر مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها تحمیل کند، به ویژه در بازارهای نوظهور.

از نظر فنی، سازگاری سیستم‌های موجود با مبردهای جدید یک مسئله عمده است. بسیاری از تجهیزات قدیمی HVAC برای مبردهای کم-GWP طراحی نشده‌اند و نیاز به تغییرات ساختاری مانند تعویض کمپرسورها، خطوط لوله‌کشی (مانند خطوط مسی) یا سیستم‌های ایمنی برای مقابله با اشتعال‌پذیری خفیف A2L دارند. این گذار می‌تواند منجر به اختلالات عملیاتی شود، مانند کاهش کارایی در دماهای بالا یا نیاز به آموزش تکنسین‌ها برای نصب و نگهداری ایمن. علاوه بر این، چالش‌های فنی شامل آزمایش و تأیید عملکرد سیستم‌های جدید است که زمان‌بر و پرهزینه است. در کشورهای با زیرساخت‌های ضعیف، این مسائل می‌تواند اجرای پروتکل را به تأخیر بیندازد.

کشورهای در حال توسعه، که اغلب تحت گروه Article 5 پروتکل مونترال قرار می‌گیرند، زمان بیشتری برای اجرا نیاز دارند. برای مثال، گروه 2A (مانند ایران و هند) از سال ۲۰۲۸ شروع به کاهش HFCها می‌کنند و تا ۲۰۴۷ به ۸۰ درصد کاهش می‌رسند، در حالی که کشورهای توسعه‌یافته زودتر عمل کرده‌اند. چالش‌های اصلی شامل کمبود فناوری، منابع مالی محدود و وابستگی به واردات مبردها است. عدم تصویب یا تأخیر در اجرای کیگالی می‌تواند هزینه‌های اقتصادی بالایی داشته باشد، مانند از دست دادن بازارهای صادراتی یا افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای. صندوق چندجانبه پروتکل برای حمایت مالی اختصاص یافته، اما کافی نبودن آن برای پوشش کامل هزینه‌ها، اجرای را دشوار می‌کند. در هند، تسریع گذار می‌تواند تقاضای HFC را تا ۲۰۲۸ به اوج برساند، اما بدون حمایت، چالش‌های اقتصادی تشدید می‌شود.

اصلاحیه کیگالی تأثیر قابل توجهی بر زنجیره تأمین گذاشته است. تولیدکنندگان HVAC با کمبود تجهیزات، افزایش هزینه‌های مواد اولیه و تأخیرهای لجستیکی روبرو هستند، به ویژه در سال ۲۰۲۵ که تقاضا برای مبردهای جدید افزایش یافته. اختلالات زنجیره تأمین، ناشی از تغییرات مقرراتی و انتقال تولید به فناوری‌های سبز، می‌تواند منجر به کمبود بازار شود. برای مثال، در ایالات متحده و اروپا، ممنوعیت‌های جدید باعث فشار بر تولیدکنندگان برای بازطراحی محصولات شده و بازار جهانی را تحت تأثیر قرار داده است. این تغییرات فرصت‌هایی برای نوآوری ایجاد می‌کند، اما برای SMEها (شرکت‌های کوچک و متوسط) چالش‌برانگیز است، زیرا دسترسی به آزمایشگاه‌ها و R&D محدود است. در نهایت، این مسائل می‌تواند رقابت‌پذیری صنعت را کاهش دهد، مگر اینکه با حمایت‌های دولتی جبران شود.

چالش‌های ایران در اجرای پروتکل مونترال و اصلاحیه کیگالی

ایران از سال ۱۹۹۰ به پروتکل مونترال پیوسته و در کاهش مواد مخرب لایه اوزون (ODS) مانند HCFCها موفقیت‌هایی کسب کرده است، از جمله اجرای برنامه ملی فازآوت (NPP) و کاهش ۹۵ درصدی مصرف HCFCها تا سال ۲۰۲۵. با این حال، اجرای کامل پروتکل، به ویژه اصلاحیه کیگالی برای فازداون HFCها در صنعت تهویه مطبوع (HVAC)، با چالش‌های متعددی روبرو است. تا سپتامبر ۲۰۲۵، ایران هنوز کیگالی را تصویب نکرده، که این امر تعهدات الزامی را به تأخیر انداخته و فرصت‌های حمایتی مالی مانند صندوق چندجانبه (MLF) را محدود می‌کند.

عدم تصویب کیگالی، مشابه برخی کشورهای خاورمیانه مانند عربستان و امارات، ناشی از فرآیندهای اداری کند، تغییرات رهبری و عدم اولویت‌بندی مسائل زیست‌محیطی در برابر چالش‌های اقتصادی-سیاسی است. این تأخیر، ایران را از اهداف جهانی مانند کاهش ۸۰ درصدی HFCها تا ۲۰۴۷ بازمی‌دارد و می‌تواند به انزوای دیپلماتیک در توافق‌های اقلیمی منجر شود.

تحریم‌های بین‌المللی، به ویژه تحریم‌های ایالات متحده در ۲۰۲۵ بر بخش انرژی، دسترسی به فناوری‌های جدید HVAC و مبردهای کم-GWP (مانند HFOها یا CO2) را دشوار کرده است. هزینه‌های واردات تجهیزات افزایش یافته (تا ۴۰ درصد) و یارانه‌های انرژی داخلی، سرمایه‌گذاری در سیستم‌های کارآمدتر را نامطلوب می‌کند. بدون مقررات HFC، بازار به HFCهای پرمصرف وابسته است و هزینه‌های بازیافت ODS bank (حدود ۱۲,۸۷۱ تن در AC واحدهای مسکونی) بالا است، بدون مکانیسم‌های مالی پایدار مانند EPR (مسئولیت تولیدکننده).

عدم وجود مقررات برای HFCها (مانند ممنوعیت venting یا کنترل واردات) و کمبود مراکز بازیافت/نابودی، مدیریت ODS bank را پیچیده کرده است. تجهیزات قدیمی HVAC برای مبردهای جدید سازگار نیستند و نیاز به آموزش تکنسین‌ها (با تمرکز بر ایمنی A2L) وجود دارد، اما برنامه‌های TVTO ناکافی است. تحریم‌ها انتقال فناوری از UNIDO یا GIZ را محدود می‌کند و وابستگی به واردات، زنجیره تأمین را مختل می‌سازد. در مناطق گرم (HAT)، گزینه‌های کم-GWP کارایی کمتری دارند و نیاز به R&D محلی است.

جلسات سالانه پروتکل مونترال: مروری بر تاریخچه و سخنرانان کلیدی

پروتکل مونترال، که از سال ۱۹۸۹ اجرایی شد، با برگزاری سالانه جلسات طرف‌های پروتکل (Meetings of the Parties یا MOP)، به عنوان یکی از موفق‌ترین توافق‌های زیست‌محیطی جهان، پیشرفت‌های خود را پیگیری می‌کند. این جلسات معمولاً هر پاییز (اکتبر یا نوامبر) برگزار می‌شوند و بر ارزیابی اجرای پروتکل، اصلاحات احتمالی (مانند اصلاحیه کیگالی در ۲۰۱۶) و چالش‌های جدید مانند فازداون HFCها تمرکز دارند. تا اکتبر ۲۰۲۵، ۳۶ جلسه MOP برگزار شده و جلسه ۳۷ام (MOP 37) در نوامبر ۲۰۲۵ در کنیا برنامه‌ریزی شده است. در ادامه، فهرستی از جلسات کلیدی از ابتدای پروتکل تا ۲۰۲۵، همراه با شماره جلسه، سال و مکان، و سخنرانان یا چهره‌های مهم (بر اساس گزارش‌های رسمی UNEP و IISD) آورده شده است. تمرکز بر جلسات برجسته است، زیرا همه ۳۷ جلسه جزئیات سخنرانی مشابهی ندارند، اما الگویی از حضور رهبران جهانی و کارشناسان را نشان می‌دهند.

جلسات اولیه (۱۹۸۹-۱۹۹۵): پایه‌گذاری پروتکل

• MOP 1 (۱۹۸۹، هلسینکی، فنلاند): اولین جلسه برای اجرایی کردن پروتکل. سخنرانان کلیدی: مدیر اجرایی UNEP (موستافا تولبا) و رئیس جلسه (نماینده فنلاند). تمرکز بر تأسیس پنل‌های ارزیابی علمی.
• MOP 2 (۱۹۹۰، لندن، بریتانیا): اصلاح لندن برای تسریع فازآوت CFCها. سخنرانان: الیزابت دور (وزیر محیط زیست بریتانیا) و کارشناسان UNEP.
• MOP 3 (۱۹۹۱، مونترال، کانادا): پیشرفت‌های اولیه. سخنرانان: ژان شاره (نخست‌وزیر کبک) و نمایندگان پنل‌های علمی.
• MOP 4 (۱۹۹۲، کپنهاگ، دانمارک): اصلاح کپنهاگ برای حذف کامل CFCها تا ۱۹۹۶. سخنرانان: گرو هارلم بروندتلاند (نخست‌وزیر نروژ، به عنوان نماینده UN) و کارشناسان اقتصادی.
• MOP 5 (۱۹۹۳، بانکوک، تایلند): تمرکز بر کشورهای در حال توسعه. سخنرانان: باسترو بونو (دبیرکل سازمان ملل) از طریق پیام.

جلسات میانی (۱۹۹۶-۲۰۱۰): اصلاحات و گسترش

• MOP 8 (۱۹۹۶، مونترال، کانادا): جشن حذف CFCها در کشورهای توسعه‌یافته. سخنرانان: بوتروس غالی (دبیرکل سازمان ملل).
• MOP 11 (۱۹۹۹، مونترال، کانادا): کنترل HCFCها. سخنرانان: کِیف سی. مو (دبیرکل سازمان ملل) و مدیران صندوق چندجانبه.
• MOP 16 (۲۰۰۴، پکن، چین): اصلاح پکن برای متوقف کردن متیل بروماید. سخنرانان: نخست‌وزیر چین (ون جیابائو) و اینر بِرِه (مدیر UNEP).
• MOP 19 (۲۰۰۷، مونترال، کانادا): ۲۰مین سالگرد پروتکل. سخنرانان: بان کی‌مون (دبیرکل سازمان ملل).
• MOP 22 (۲۰۱۰، بانکوک، تایلند): پیشرفت فازآوت HCFCها. سخنرانان: آخیم اشتاینر (مدیر اجرایی UNEP).

جلسات اخیر (۲۰۱۱-۲۰۲۵): تمرکز بر کیگالی و اقلیم

• MOP 23 (۲۰۱۱، بال، مراکش): همکاری با توافق پاریس. سخنرانان: نمایندگان اتحادیه اروپا و هند.
• MOP 27 (۲۰۱۵، دبی، امارات): مقدمه بر کیگالی. سخنرانان: اریک سولهایم (مدیر UNEP).
• MOP 28 (۲۰۱۶، کیگالی، رواندا): تصویب اصلاحیه کیگالی. سخنرانان کلیدی: جان کری (وزیر خارجه آمریکا، افتتاحیه)، آنگلا مرکل (صدراعظم آلمان، از طریق ویدیو)، اریک سولهایم (مدیر UNEP) و مگی سکی (دبیر اجرایی دبیرخانه اوزون). این جلسه تاریخی، بیش از ۱۹۷ کشور را گرد هم آورد.
• MOP 30 (۲۰۱۸، کیتو، اکوادور): تقویت اجرای کیگالی در برابر افزایش CFC-11. سخنرانان: اینر بِرِه (مدیر UNEP) و نمایندگان آمریکای لاتین.
• MOP 34 (۲۰۲۲، مونترال، کانادا): ۳۵مین سالگرد. سخنرانان: آنتونیو گوترش (دبیرکل سازمان ملل، از طریق پیام) و اینر بِرِه.
• MOP 35 (۲۰۲۳، مونترال، کانادا): تمدید صندوق برای کیگالی. سخنرانان: کارشناسان IISD و مدیران MLF (صندوق چندجانبه).
• MOP 36 (۲۰۲۴، بانکوک، تایلند): تمرکز بر اجرای HFC و اوزون. سخنرانان: نمایندگان تایلند و UNEP (جزئیات نهایی در حال تکمیل).
• MOP 37 (نوامبر ۲۰۲۵، کنیا): آینده پروتکل و اقلیم. سخنرانان مورد انتظار: مدیران UNEP و رهبران آفریقایی (هنوز نهایی نشده).

این جلسات نه تنها پیشرفت‌های علمی و فنی را بررسی می‌کنند، بلکه با حضور رهبران جهانی مانند دبیرکلان سازمان ملل و وزرای محیط زیست، الگویی برای همکاری بین‌المللی ایجاد کرده‌اند. پروتکل مونترال با نرخ تصویب جهانی (۱۹۷ کشور)، موفق به فازآوت ۹۸% مواد مخرب اوزون شده و حالا بر کاهش گرمایش جهانی تمرکز دارد. برای جزئیات بیشتر، به سایت UNEP Ozone Secretariat مراجعه کنید.