لوله دماسنج باریک است تا یک تغییر کوچک در حجم جیوه یا الکل درون آن، بتواند تغییر قابل توجهی در ارتفاع آن ایجاد کند. این امر باعث می‌شود که دماسنج بتواند تغییرات دما را با دقت بیشتری اندازه‌گیری کند.
در دماسنج‌های جیوه‌ای، جیوه یک مایع است که به راحتی منبسط و منقبض می‌شود. با افزایش دما، جیوه منبسط می‌شود و حجم آن افزایش می‌یابد. این افزایش حجم باعث می‌شود که جیوه در لوله دماسنج بالا بیاید. با کاهش دما، جیوه منقبض می‌شود و حجم آن کاهش می‌یابد. این کاهش حجم باعث می‌شود که جیوه در لوله دماسنج پایین بیاید.
در دماسنج‌های الکلی، الکل یک مایع است که به راحتی منبسط و منقبض می‌شود. با افزایش دما، الکل منبسط می‌شود و حجم آن افزایش می‌یابد. این افزایش حجم باعث می‌شود که الکل در لوله دماسنج بالا بیاید. با کاهش دما، الکل منقبض می‌شود و حجم آن کاهش می‌یابد. این کاهش حجم باعث می‌شود که الکل در لوله دماسنج پایین بیاید.
هر چه لوله دماسنج باریک‌تر باشد، تغییر کوچک‌تری در حجم جیوه یا الکل درون آن، می‌تواند تغییر قابل توجهی در ارتفاع آن ایجاد کند. این امر باعث می‌شود که دماسنج بتواند تغییرات دما را با دقت بیشتری اندازه‌گیری کند.
علاوه بر این، لوله دماسنج باید از یک ماده شفاف مانند شیشه یا پلاستیک ساخته شود تا بتوان تغییرات ارتفاع جیوه یا الکل درون آن را مشاهده کرد.
