رابطه بین دما و فشار در مایعات، برخلاف گازها، غیرمستقیم است. به این معنی که افزایش دما در یک مایع محبوس در حجم ثابت، مستقیماً منجر به افزایش فشار آن نمی‌شود. در مایعات، مولکول‌ها به طور نزدیک به هم قرار دارند و فضای خالی کمی بین آنها وجود دارد. با افزایش دما، انرژی جنبشی مولکول‌ها افزایش می‌یابد و آنها با حرکات تصادفی بیشتری به یکدیگر و به جداره‌های ظرف برخورد می‌کنند. این افزایش برخوردها، نیروی بیشتری به جداره‌ها وارد می‌کند و فشار را افزایش می‌دهد.
اما در کنار این افزایش فشار، اتفاق دیگری نیز رخ می‌دهد: مولکول‌های مایع با افزایش دما، انبساط پیدا می‌کنند. این انبساط، تمایل دارد فشار را کاهش دهد. بنابراین، در مایعات محبوس در حجم ثابت، دو عامل با یکدیگر مقابله می‌کنند:
- افزایش دما که تمایل دارد فشار را افزایش دهد.
- انبساط مایع که تمایل دارد فشار را کاهش دهد.
نتیجه نهایی این تقابل به ماهیت مایع و میزان افزایش دما بستگی دارد:
- در برخی از مایعات: افزایش دما به حدی کم است که انبساط مایع توان مقابله با افزایش نیروی برخورد مولکول‌ها را ندارد. در این حالت، افزایش دما منجر به افزایش فشار می‌شود.
- در برخی دیگر از مایعات: افزایش دما به حدی زیاد است که انبساط مایع بر افزایش نیروی برخورد مولکول‌ها غلبه می‌کند. در این حالت، افزایش دما منجر به کاهش فشار می‌شود.
- در برخی موارد: افزایش دما ممکن است هیچ تاثیری بر فشار نداشته باشد.
قانون گازهای ایده آل که برای توصیف رفتار گازها استفاده می‌شود، در مورد مایعات صدق نمی‌کند.
عوامل دیگری نیز می‌توانند بر رابطه بین دما و فشار در مایعات تاثیر بگذارند، از جمله:
فشار اولیه: فشار اولیه مایع می‌تواند بر میزان انبساط آن با افزایش دما تاثیر بگذارد.
حلالیت گازها: اگر مایع حاوی گازهای حل شده باشد، با افزایش دما، ممکن است بخشی از این گازها از مایع آزاد شده و فشار را افزایش دهند.
ویسکوزیته: ویسکوزیته مایع می‌تواند بر میزان اصطکاک بین مولکول‌ها و در نتیجه بر میزان افزایش فشار با افزایش دما تاثیر بگذارد.
در نهایت رابطه بین دما و فشار در مایعات پیچیده‌تر از گازها است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. درک این رابطه برای درک رفتار مایعات در شرایط مختلف و برای کاربردهای مختلف مانند مهندسی مکانیک، شیمی و علوم مواد ضروری است.