ASHRAE 55 یا استاندارد اشری 55، یک استاندارد توصیه‌ای بین‌المللی است که توسط انجمن گرمایش، یخچال و تهویه مطبوع آمریکا (ASHRAE) تهیه و منتشر شده است. این استاندارد مربوط به راحتی حرارتی و ارتباط حرارتی انسان با محیط زیست داخلی است (Thermal Environmental Conditions for Human Occupancy). آخرین به‌روزرسانی این استاندارد مربوط به سال 2020 است که به همین دلیل آن را با نام ASHRAE 55-2020 نیز می‌شناسیم.
سایر نسخه‌هایی که از این استاندارد ارائه شده است عبارتند از:
اشری 55 به عنوان راهنمایی برای طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع، شرایط آرامش حرارتی را در محیط زیست داخلی مشخص می‌کند. این استاندارد به منظور ارائه شرایط آسایش حرارتی و تعیین محدوده‌های پارامترهای مختلفی مانند دمای هوای تامین شده، رطوبت نسبی و سرعت جریان هوا در محیط‌های داخلی استفاده می‌شود.
به طور کلی، ASHRAE 55 به طراحان سیستم‌های تهویه مطبوع کمک می‌کند تا محیطی را ایجاد کنند که در آن اکثر افراد احساس راحتی حرارتی کنند. این استاندارد شامل جداول و روش‌های محاسبه است که می‌توانند در انتخاب و تنظیم پارامترهای مختلف سیستم تهویه مطبوع مورد استفاده قرار گیرند.
مهمترین پارامترهایی که در اشری 55 مورد بررسی قرار می‌گیرند عبارتند از:
1. دمای هوای تامین شده (عموماً دمای ترموستات): محدوده‌های توصیه شده برای دمای هوا در محیط داخلی بر اساس فعالیت‌های انجام شده و فصل سال تعیین می‌شود.
2. رطوبت نسبی: محدوده‌های توصیه شده برای رطوبت نسبی هوا در محیط داخلی بر اساس راحتی حرارت از منظر رطوبت نسبی و دمای هوا در نظر گرفته می‌شود.
3. سرعت جریان هوا: ASHRAE 55 حداکثر سرعت جریان هوا را در محیط‌های داخلی تعیین می‌کند تا جلوگیری از ایجاد جریان هوای نامطلوب و ناراحتی برای افراد انجام شود.
استفاده از استاندارد ASHRAE 55 در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع کمک می‌کند تا شرایط راحتی حرارتی بهینه در محیط زیست داخلی ایجاد شود و به افراد کمک می‌کند تا در آنجا به طور مطلوبی احساس راحتی کنند.
استانداردهای تعیین شده در اشری 55
دما و رطوبت نسبی
استاندارد اشری 55 برای محیط‌های داخلی شرایط را تعیین می‌کند تا افراد بتوانند در آنجا راحتی را احساس کنند. برای هر فعالیت در محیط داخلی (مانند نشستن، کار کردن، فعالیت های فیزیکی)، محدوده توصیه شده برای دما و رطوبت نسبی در استاندارد مشخص می‌شود. به عنوان مثال، برای فعالیت‌های آرام و نشستن طولانی، محدوده توصیه شده برای دما ممکن است متفاوت باشد نسبت به فعالیت‌های فیزیکی یا کار کردن در فضاهای داخلی.
محدوده‌هایی که در استاندارد اشری ASHRAE 55-2017 برای دما و رطوبت نسبی در محیط‌های داخلی توصیه شده‌اند، در زیر آمده است:
1. محدوده توصیه شده برای دما:
– فعالیت‌های آرام و نشستن طولانی: 20-22 درجه سلسیوس (68-72 درجه فارنهایت)
– فعالیت‌های اداری و کار کردن با فعالیت: 21-23 درجه سلسیوس (70-74 درجه فارنهایت)
– فعالیت‌های فیزیکی متوسط: 21-24 درجه سلسیوس (70-75 درجه فارنهایت)
– فعالیت‌های فیزیکی سنگین: 23-26 درجه سلسیوس (73-79 درجه فارنهایت)
2. محدوده توصیه شده برای رطوبت نسبی:
– فعالیت‌های آرام و نشستن طولانی: 40-60٪ رطوبت نسبی
– فعالیت‌های اداری و کار کردن با فعالیت: 30-60٪ رطوبت نسبی
– فعالیت‌های فیزیکی متوسط: 30-60٪ رطوبت نسبی
– فعالیت‌های فیزیکی سنگین: 30-70٪ رطوبت نسبی
این محدوده‌ها بر اساس فعالیت‌ها و شرایط محیطی متغیر هستند و به عنوان راهنمایی برای طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع استفاده می‌شوند. توصیه می‌شود در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع، این محدوده‌ها را به همراه عوامل دیگری مانند سرعت جریان هوا در نظر گرفته و شرایط راحتی حرارتی مناسب را برای افراد در محیط داخلی فراهم کنید.
سرعت جریان هوا
ASHRAE 55 حداکثر سرعت جریان هوا را نیز در محیط داخلی تعیین می‌کند. سرعت جریان هوا می‌تواند تأثیر زیادی بر راحتی حرارتی افراد داشته باشد. سرعت جریان هوا باید به طوری تنظیم شود که نه خیلی کم باشد تا احساس کندگی و نامطلوبی در هوا ایجاد نشود و نه خیلی زیاد که باعث ایجاد تغییرات حرارتی ناخواسته در بدن افراد شود.
البته باید در نظر داشته باشید که اشری ASHRAE 55-2020 استاندارد مشخصی برای محدوده سرعت جریان هوا در محیط‌های داخلی تعیین نمی‌کند. به جای آن، این استاندارد اصول و راهنمایی‌هایی برای طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع در نظر می‌گیرد که بر اساس شرایط محیطی و فعالیت‌های مختلف متغیرند.
به عنوان مثال، برای مناطقی با آب و هوای گرم و مرطوب، راهنمایی ASHRAE 55 ممکن است به تنظیم سرعت جریان هوا برای کاهش احساس رطوبت و تعریق در افراد توصیه کند. از سوی دیگر، در مناطق سرد، ممکن است راهنمایی برای جلوگیری از جریان هوای سرد و نامطلوب در نزدیکی افراد را ارائه دهد.
در هر صورت، برای تنظیم سرعت جریان هوا در محیط‌های داخلی، نیاز به توجه به عواملی مانند ابعاد اتاق، توزیع هوا، تنظیمات دما و رطوبت، و فعالیت‌ها و نیازهای افراد در محیط است. به طور کلی، سرعت جریان هوا باید به گونه‌ای تنظیم شود که نه خیلی کم باشد تا به جایی که هوا نامطلوب و کند شود و نه خیلی زیاد که باعث ایجاد جریان هوای نامناسب و ناراحتی شود.
بنابراین، استفاده از استاندارد اشری 55 در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع به شما کمک می‌کند تا سرعت جریان هوا را به طور مناسب تنظیم کنید تا شرایط راحتی حرارتی و کیفیت هوای مطلوب را در محیط داخلی فراهم کنید.
جمع‌بندی
مقادیر و محدوده‌های توصیه شده برای دما، رطوبت نسبی و سرعت جریان هوا در ASHRAE 55 ممکن است بر اساس فصل سال، نوع فعالیت و ویژگی‌های محیطی مختلف متغیر باشند. این استاندارد به مهندسان و طراحان سیستم‌های تهویه مطبوع کمک می‌کند تا مشخص کنند که چه میزان سیستم تهویه مطبوع باید دما، رطوبت و سرعت جریان هوا را تنظیم کند تا افراد در محیط داخلی احساس راحتی حرارتی کنند.
استاندارد ASHRAE 55 همچنین در نظر گرفتن عوامل دیگری نیز به جز دما، رطوبت و سرعت جریان هوا، تنظیم آن‌ها را توصیه می‌کند. برخی از این عوامل عبارتند از تابش حرارتی، پوشش بدنی، لباس‌های استفاده شده، فعالیت‌های جسمانی و وضعیت متابولیک فرد. در نهایت، تطبیق دادن پارامترهای مشخص شده در ASHRAE 55 با نیازهای ویژگی‌های محیطی و فعالیت‌های خاص در محیط داخلی به عهده طراح و متخصص سیستم‌های تهویه مطبوع است.
